Hình 1 – Công nghệ thuỷ lực và giải trí (nguồn internet)
Từ khi xuất hiện Công nghệ thuỷ lực đã làm thay đổi cuộc sống của con người. Đầu tiên, với những phát triển bước đầu về lý thuyết thuỷ lực và dòng chảy con người đã xây dựng được hệ thống kênh mương dẫn nước cung cấp cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp. Bước tiến bộ cao hơn một chút là con người đã tạo ra những cố máy bơm thuỷ lực thô sơ đầu tiên để cung cấp nước sinh hoạt cho khu dân cư, các cố máy đầu tiên này được chế tạo từ vật liệu gỗ và hoạt động nhờ sức người, sức gió, gia súc . Tiếp theo đó là những cố máy hoạt động nhờ sức nước như hệ thống bơm pit tông của Ac-si-mét (Achimedes) hoặc các bánh xe nước – tiền thân của các tua-bin thuỷ lực hiện đại ngày nay. Ngày nay, Công nghệ thuỷ lực có mặt ở khắp mọi nơi, trong nhiều lĩnh vực. Công nghệ thuỷ lực với những ứng dụng đã trở thành quen thuộc trong lĩnh vực năng lượng (tua-bin thuỷ điện, tua-bin thuỷ triều, tua-bin gió), lĩnh vực sản xuất công nghiệp (máy thuỷ lực công nghiệp), lĩnh vực giao thông vận tải (thiết bị đẩy tàu thuỷ, máy bay, bộ truyền vô cấp trên ô tô…), cuộc sống hàng ngày và thậm chí trong lĩnh vực vui chơi giải trí cũng có sự góp phần của những thiết bị thuỷ lực.
Hình 2 – Máy bơm nước cổ đại (nguồn internet)
Công nghệ thuỷ lực và ứng dụng vui chơi giải trí là một hướng nghiên cứu phát triển mới hiện nay. Với sự hoàn thiện hơn về lý thuyết thuỷ lực và điều khiển tự động các van tỷ lệ đã mở ra hướng đi mới cho các ứng dụng của thiết bị thuỷ lực trong lĩnh vực vui chơi giải trí bởi những tính năng ưu việt sau:
- Hệ thống thuỷ lực có khả năng điều khiển linh hoạt, thay đổi vận tốc trong một phạm vi rộng (từ rất chậm tới rất nhanh) với thời gian đáp ứng ngắn.
- Hệ thống thuỷ lực truyền động êm.
- Nhờ áp suất làm việc lớn nên có thể thu nhỏ kích thước của cơ cấu chấp hành.
- Bố trí linh hoạt giữa trạm nguồn và cơ cấu chấp hành.
- Khi sử dụng van servo, hệ thống có chất lượng làm việc cao và không lãng phí năng lượng.
Trên thế giới hiện nay các công trình, thiết bị phục vụ nhu cầu vui chơi giải trí được xây dựng tại các khu vui chơi có sử dụng công nghệ thuỷ lực cần phải kể tới như là: Đài quan sát/vòng quay mặt trời (Sun Wheel), xích đu với 6 bậc tự do (6 DOF Platfrom), tàu thuỷ cướp biển vùng Caribe …
StarGazer là một sàn gồm 7 ghế ngồi có khả năng chuyển động với cả 6 bậc tự do trong không gian và hoạt động trong không gian 4D. Hiện StarGazer được nghiên cứu lắp đặt trong các rạp chiếu phim để người xem có thể hoà nhịp với những cung bậc cảm xúc và bối cảnh trong phim (theo Tạp chí khoa học Năng lượng thuỷ lực – Fluid Power Journal).
Hình 3 – Ghế StarGazer tại rạp chiếu phim (nguồn internet)
Tại Việt Nam, các thiết bị phục vu nhu cầu vui chơi giải trí với cảm giác mạnh dành cho các thanh thiếu niên đang được phát triển. Hiện nay, tại khu du lịch Rừng thông Bản Áng, Mộc Châu du khách có thể trải nghiệm các trò chơi tạo cảm giác mạnh sử dụng công nghệ thuỷ lực.
Hình 4 – Tháp xoay và ghế đu quay
Hình 5 – Tấm thảm bay (Flying Carpet)
Hình 6 – Vòng xay mặt trời
Ngoài ra, công nghệ này còn được nghiên cứu áp dụng trong huấn luyện bay, hàng hải. Trong lĩnh vực quân sự gồm có huấn luyện bay, hải quân và tăng thiết giáp.
Nguyễn Sơn Tùng
Để lại một phản hồi